Powierzchnia: 79 km²

Liczba mieszkańców: 5.483

Gmina Walim położona jest w Środkowych Sudetach, u podnóża Gór Sowich, w malowniczej dolinie rzeki Walimki, na południowym wschodzie od miasta Wałbrzycha.

W skład gminy wchodzi 10 sołectw: Glinno, Jugowice, Dziećmorowice z częścią integralną Nowa Wieś, Michałkowa, Niedźwiedzica, Olszyniec z częścią integralną Podlesie, Rzeczka, Walim, Zagórze Śląskie oraz Stary Julianów.

Na zachodzie gmina graniczy z Wałbrzychem i Jedliną Zdrój, na wschodzie z Gminą Świdnicą, na południu z Głuszycą, Nową Rudą i Pieszycami.

Najwyżej położony teren gminy znajduje się pod Szczytem Wielkiej Sowy – 1015 m. n.p.m. Najważniejszym ciekiem gminy jest rzeka Bystrzyca zbierająca lokalne potoki górskie.

Historia Gminy

Na początku XIII w. Bolko I buduje na skalnym cyplu wieżę i dwa skrzydła mieszkalne Zamku Grodno. Zamek powstał jako jedno z ogniw systemu ochronnego na południowej granicy księstwa Świdnicko-Jaworskiego. W tym czasie powstaje służebna wieś Zamku Grodno – Niedźwiedzica, położona na wysokości 470 – 525 m. n.p.m. Bardzo mocno związany z Zamkiem Grodno jest Walim – obecna siedziba gminy.

Początki Walimia są słabo udokumentowane. Teren zasiedlony był prawdopodobnie w 1220 r. Pod koniec XIII w. Śląskie lenno Waltersdorf obejmuje rycerz Albert Bayer, potem hrabia von Haugwitz, von Peterswaldau, Math’ie Bayer. W XIII – XIV wieku Walim (Waltersdorf) jest miejscem eksploatacji złota i srebra. W XIV wieku, u podnóża Góry Chojna, jako zaplecze Zamku Grodno, powstaje wieś Zagórze Śląskie. Wtedy też powstają wszystkie okoliczne wsie,  mocno związane z Zamkiem Grodno i Walimiem – osiedlem tkackim.

Michałkowa powstała prawdopodobnie w 1318r, Olszyniec w 1335 r. Glinno w pierwszej połowie XIV wieku, Jugowice pod koniec XIV wieku, a Rzeczka związana z Walimiem, prawdopodobnie w XVIII w.

Rzekomo od samego początku Dziećmorowice wchodziły w obręb majątku zamku  Grodno, który w 1372 roku księżna świdnicka Agnieszka przekazała Reynteche Schofowi.

Zamek Grodno pozostaje w rękach Piastów do 1392 r., przechodząc następnie w posiadanie czeskie, wreszcie w XVI w. przechodzi w posiadanie, mocno związanej z Polską, rodziny panów z Łagowa. Przebudowują oni gotycki zamek w stylu renesansowym i doprowadzają go do takiej postaci w jakiej (z małymi zmianami) przetrwał do dziś.

Walim (Waltersdorf) w okresie 1530 – 1548 stał się posiadłością Melchiora von Seydlitza. Dla zniszczonej prawie doszczętnie w okresie wojen husyckich wsi, nastąpił czas odbudowy. Przypomniano sobie wówczas o istnieniu starych sztolni, a także stwierdzono występowanie bogatych złóż rud srebra. Próbowano rozwiązać wydobycie srebra jednak Walim nigdy nie stał się osadą górniczą, ponieważ szacunki o zasobach złóż, okazały się mocno przesadzone. Początkowo oprócz górników w Walimiu osiedlają się drwale, węglarze, właściciele tartaków wodnych. Dla narażających życie górników w 1548 r. wybudowano świątynię z drewna – kościółek ewangelicki św. Barbary (od 1654 r. katolicki). Wojna 30 – letnia doprowadza do całkowitego zniszczenia wsi. Jest to okres klęsk żywiołowych: powodzie, susza, gradobicia i naloty szarańczy. Osadę nawiedzały kilkakrotnie zarazy, z których najgorsza była dżuma. Wtedy ulega zmianie nazwa wsi – Wustewaltersdorf (Pustynna Waltra Wieś), a właścicielem zostaje rodzina von Zedlitz. Częstym gościem tej rodziny jest król Prus Fryderyk II. W XVIII wieku w Walimiu powstały pierwsze manufaktury specjalizujące się w bieleniu, potem w farbowaniu i wykańczaniu tkanin. Już wtedy znaczną część produktów eksportowano nawet na inne kontynenty.
W 1789 r. na Zamku Grodno w Zagórzu Śląskim wali się ściana południowa na dziedzińcu gotyckim oraz sąsiednie skrzydło mieszkalne. Tymczasem największy rozwój wsi Walim to okres XIX wieku – nastąpił tu bardzo intensywny rozwój tkactwa. Zgodnie z wolą Fryderyka II Walim stał się ośrodkiem cotygodniowych targów na przędzę i płótno. Tkacze i kooperujący z nimi kupcy pracowali we wszystkich okolicznych wsiach. Na początku XIX w. właścicielem Walimia został K.F. Weidelhofer. We wsi były wtedy: 2 kościoły, szkoła ewangelicka, dwór, 2 folwarki, szpital, sierociniec, browar, 2 gorzelnie, 7 młynów wodnych, młyn do mielenia kory drzewnej, tartak, 2 bielniki potem cegielnia, olejarnia, 5 folusz i jeszcze jeden tartak.

Była to wieś bogata i duża, dobrze rozwinięta i znacznie uprzemysłowiona osada tkacka. Równocześnie Walim stał się modnym letniskiem, stanowiącym bardzo dogodny punkt wyjścia na Wielką Sowę. W 1824 r. podjęto prace konserwatorskie na Zamku Grodno w Zagórzu Śląskim. Prace już wówczas miały przystosować obiekt dla potrzeb ruchu turystycznego. W 1848 r. zbudowano pierwszą
w Walimiu tkalnię z mechanicznymi krosnami żakardowymi, która dała początek późniejszym Zakładom Przemysłu Lniarskiego. W 1850 r. przy tkalni uruchomiono bielnik i wykańczalnię tkanin, a w 1864 nową, dużą tkalnię.  Powoli zaczęło upadać tkactwo chałupnicze w okolicznych wsiach, a do Walimia zaczęło napływać coraz więcej ludzi w poszukiwaniu pracy w tkalni. Rozwój przemysłu, a w następnej kolejności rozwój turystyki spowodowały, że ówcześni właściciele fabryki – Websky, Hertman i Wiese zawiązali w 1908r. komendanturę budowy linii kolejki łączącej Jugowice z Walimiem. Pierwszy pociąg ruszył 04.06.1914 r. Oficjalne otwarcie linii kolejki elektrycznej nastąpiło 22.07.1914r. Kolejka pokonywała trasę 4,7 km, a różnica wzniesień wyniosła 117 m.
W Sudetach, w tym czasie, były tylko dwie kolejki, które miały trakcję elektryczną. Kolejka ta stała się dużą atrakcją turystyczną. W latach 1911-1914, wybudowana została przez Niemców potężna zapora wodna, spiętrzająca wody rzeki Bystrzycy i tworząca Jezioro Bystrzyckie. Zapora ma 44 m. wysokości,  230 m. długości i 29 m. podstawy. Powstały w ten sposób zbiornik gromadzi 8 mln m3 wody. W czasie II Wojny Światowej w okolicach Walimia hitlerowcy postanowili wybudować system podziemnych fabryk zbrojeniowych, aby ustrzec się przed ewentualnymi nalotami aliantów. Celem prowadzonych na dużą skalę prac górniczych i budowlanych, było wykonanie połączonego ze sobą systemu obiektów – kompleksów składających się z części podziemnej i nadziemnej. Początkowo prace prowadzone były pod kierownictwem, specjalnie utworzonej w tym celu spółki akcyjnej, Śląska Wspólnota Przemysłowa z generalną dyrekcją budowy w Jedlinie Zdroju.

Na terenie budowy utworzono przedsiębiorstwo budowlane o kryptonimie “Olbrzym” (Oberbauleitung “Resie”) 9 kwietnia 1944 r. Hitler polecił przejecie kierownictwa przez “Organizację TODT”. Na obszarze objętym pracami zorganizowano filię obozu koncentracyjnego GROSS-ROSEN, obóz pracy “Olbrzym”. Siłą roboczą byli wyłącznie jeńcy wojenni – Włosi, Rosjanie, i przymusowi robotnicy – Polacy, Rosjanie, Francuzi, Ukraińcy. Podziemne korytarze, dokładnie do dziś jeszcze niezbadane, pochłonęły kilkanaście tysięcy ofiar, pochowanych na cmentarzach Walimia, Kolc i Głuszycy.  Obecnie cmentarz w Walimiu jest miejscem pamięci narodowej. W 1995 r. udostępniono do zwiedzania Turystyczną Trasę Podziemnych Fabryk Walimia o długości 500 m. Osobną historię tworzą Zakłady Przemysłu Lniarskiego, które jeszcze pod koniec lat siedemdziesiątych należały do największych w branży. Produkowano tu do 12,5 mln. m. bieżących tkanin, głównie obrusów, ścierek i ręczników, które eksportowano do Australii, Nowej Zelandii, Hongkongu, Japonii, USA i większości krajów europejskich. Od połowy lat 80-tych zaznaczył się głęboki kryzys związany z utratą rynków zbytu na wschodzie, trudności z surowcami i wzrostem kosztów produkcji. Doprowadziło to w 1992 r. do postawienia zakładu w stan likwidacji.

Uważa się, że obecnie jedyną szansą dla Walimia i okolic, pozostaje turystyka i usługi z nią związane. I właśnie promocja naszej Krainy Sowiogórskich Tajemnic jest najważniejszym zadaniem nie tylko dla Gminy Walim, ale też dla osób, zawodowo zajmujących się turystyką.